درباره استانداردهای حسابداری


پیشینه استانداردگذاری حسابداری در ایران به اواسط دهه 1370 برمی‌گردد. در آن سالها، در پی فروکش کردن تندرویهای انقلابیون در زمینه اقتصاد، و همچنین، پایان یافتن جنگ هشت ساله ایران و عراق، به مرور موتور محرک اصلاحات اقتصادی و اجرای طرحهای عمرانی از سوی دولت روشن شد؛ که عمدتا نیازمند تامین مالی در گستره ملی و بین‌المللی بود. از اینرو، به مرور نهادهای حرفه حسابداری ایران توسعه یافتند. از جمله، با تصویب ماده واحده «قانون استفاده از خدمات تخصصی و حرفه‌ای حسابداران ذی‌صلاح به عنوان حسابدار رسمی» (21 دی 1372، مجلس شورای اسلامی)، پس از گذشت قریب به پانزده سال از انحلال کانون حسابداران رسمی (در سال 1357)، مقدمات راه‌اندازی جامعه حسابداران رسمی ایران (در سال 1380) فراهم شد.

در آن شرایط، سازمان حسابرسی (زیرمجموعه وزارت امور اقتصادی و دارایی) نیز که در اواخر دهه 1360 از ادغام چهار موسسه حسابرسی زیرمجموعه دولت (شرکت سهامی حسابرسی و موسسه حسابرسی سازمان صنایع ملی و سازمان برنامه) و نهادهای انقلابی (موسسه حسابرسی بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی، و موسسه حسابرسی شاهد) را‌ه‌اندازی شده بود؛ به استناد بند ۴ تبصره ۲ «قانون تشکیل سازمان حسابرسی» (۵ دی ۱۳۶۲) و مواد ۶ و ۷ «اساسنامه سازمان حسابرسی» (۱۷ شهریور ۱۳۶۶)، با راه‌اندازی کمیته‌ای تخصصی ابتدا نسبت به انتشار مجموعه‌ رهنمودهای حسابداری (سال 1379) - شامل بیانیه‌های شماره 1 تا 18، از جمله، ((نحوه ارائه صورت‌های مالی))، ((صورت جریان وجوه نقد))، ((شناخت درآمد عملیاتی))، ((حسابداری پیشامدهای احتمالی))، ((گزارش عملکرد مالی))، ((حسابداری تحقیقات و توسعه))، ((حسابداری پیمان‌های بلندمدت))، ((حسابداری کمک‌های بلاعوض دولت))، ((حسابداری مخارج تامین مالی))، ((حسابداری سرمایه‌گذاری‌ها))، ((حسابداری دارایی‌های نامشهود)) و ((نحوه ارائه دارایی‌های جاری و بدهی‌های جاری)) (مصوب مجمع عمومی سازمان حسابرسی مورخ 31 تیر 1377 و 12 آذر 1377) - و سپس مجموعه استانداردهای حسابداری (سال 1380) اقدام کرد. از همان سالها تا کنون، مبنای استانداردگذاری سازمان حسابرسی برای حسابداری ایران، مبتنی بر ترجمه، و در مواردی بسیار معدود، بومی‌سازیِ استانداردهای بین‌المللی حسابداری (IAS)، و بعدها، استانداردهای بین‌المللی گزارشگری مالی (IFRS) بوده است. از سال 1397 نیز در راستای اجرای پروژه ملی همگرایی کامل استانداردهای حسابداری ایران و استانداردهای بین‌المللی گزارشگری مالی (IFRS) اصلاحات گسترده‌ای در مجموعه استانداردهای حسابداری ایران انجام شده است (اطلاعات بیشتر). به‌گونه‌ای که، در حال حاضر بخش بزرگی از استانداردهای حسابداری لازم‌الاجرا در ایران، و همچنین، ساختار گزارشگری مالی واحدهای تجاری در کشور، منطبق با استانداردهای بین‌المللی گزارشگری مالی (IFRS) است.

در این شرایط، حسابداران حرفه‌ای شاغل در موسسات حسابرسی و کسب‌وکارها، اگر طی سالهای اخیر همگام با این اصلاحات گسترده اقدام به آموزش مناسب نکرده‌ باشند، نیازمند بروزرسانی دانش خود در زمینه بکارگیری این مجموعه بزرگ و پیچیده استانداردهای حسابداری هستند. به همین دلیل، تمرکز اصلی ما در آکادمی آموزشی بر تولید محتواهای آموزشی مرتبط با این استانداردها است. در این ارتباط، علاوه بر تولید مجموعه ویدئوهای آموزشی «استانداردهای حسابداری پرکاربرد» (شامل 91 ویدئو به مدت 50 ساعت) که ویژه آموزش استانداردهای حسابداری مربوط به «تهیه صورتهای مالی»، «حسابداری داراییها»، «شناخت و اندازه‌گیری درآمد عملیاتی»، «اندازه‌گیری و افشای مالیات بر درآمد»، «اندازه‌گیری ارزش منصفانه»، «گزارشگری مالی میان‌دوره‌ای»، «رویدادهای پس از دوره گزارشگری»، «افشای اطـلاعات اشخاص وابـسته»، «ذخایر، بدهی‌های احتمالی و دارایی‌های احتمالی»، «حسـابداری سرمایه‌گذاری‌ها»، و «سود هر سهم» است؛ در این بخش از وبسایت آکادمی نیز به ارائه توضیحات مقتضی درباره هر یک از استانداردهای حسابداری ایران می‌پردازیم.


درباره مفاهیم نظری گزارشگری مالی (یا چارچوب مفهومی گزارشگری مالی) چه مفاهیمی را باید آموزش ببینیم؟

درباره مفاهیم نظری گزارشگری مالی (یا چارچوب مفهومی گزارشگری مالی) چه مفاهیمی را باید آموزش ببینیم؟

چارچوب مفهومی گزارشگری مالی هم در فرایند استانداردگذاری (توسط نهاد استانداردگذار) و هم در فرایند گزارشگری مالی (توسط واحدهای تجاری) در حکم قانون پایه است؛ و جایگاه و کارکردی مشابه قانون اساسی دارد. یعنی هم باعث یکپارچگی و یکدستی استانداردها میشود؛ و هم باعث میشود مقایسه‌پذیری صورتهای مالی واحده...
درباره استاندارد حسابداری 10 «حسابداری کمکهای بلاعوض دولت» (IAS20) چه الزاماتی را باید آموزش ببینیم؟

درباره استاندارد حسابداری 10 «حسابداری کمکهای بلاعوض دولت» (IAS20) چه الزاماتی را باید آموزش ببینیم؟

این‌ استاندارد علاوه بر آنکه باید برای‌ حسابداری‌ كمكهای‌ بلاعوض‌ دولت‌ و سایر اشكال‌ كمكهای‌ دولتی‌ بكار گرفته‌ شود؛ همچنین‌ می‌تواند به عنوان‌ بهترین‌ الگوی‌ عمل‌ حسابداری‌ كمكهای‌ بلاعوض‌ و سایر اشكال&z...
درباره استاندارد حسابداری 9 «حسابداری پیمانهای بلندمدت» (IAS11) چه الزاماتی را باید آموزش ببینیم؟

درباره استاندارد حسابداری 9 «حسابداری پیمانهای بلندمدت» (IAS11) چه الزاماتی را باید آموزش ببینیم؟

با توجه به اینکه از ابتدای 2018، IFRS15 جایگزین IAS11 شده است؛ در ایران نیز، در راستای پروژه همگرایی استانداردهای حسابداری ایران و IFRS، از ابتدای 1402 استاندارد حسابداری 43 «درآمد عملیاتی حاصل از قرارداد با مشتریان» (مطابق IFRS15) لازم‌الاجرا و جایگزین استاندارد حسابداری 3 «د...
درباره استاندارد حسابداری 8 «حسابداری موجودی مواد و کالا» (IAS2) چه الزاماتی را باید آموزش ببینیم؟

درباره استاندارد حسابداری 8 «حسابداری موجودی مواد و کالا» (IAS2) چه الزاماتی را باید آموزش ببینیم؟

«موجودی‌ مواد و کالا» بخش‌ عمده‌ای‌ از داراییهای‌ اغلب واحدهای‌ تجاری‌ را تشكیل‌ می‌دهد. از اینرو، رویه‌های اندازه‌گیری و ارائه موجودی‌ مواد و کالا - موضوع استاندارد حسابداری 8 «حسابداری موجودی مواد و کالا» - اثر بسی...
درباره استاندارد حسابداری 7 «حسابداری مخارج تحقیق و توسعه» (IAS38) چه الزاماتی را باید آموزش ببینیم؟

درباره استاندارد حسابداری 7 «حسابداری مخارج تحقیق و توسعه» (IAS38) چه الزاماتی را باید آموزش ببینیم؟

در نخستین مجموعه استانداردهای حسابداری ایران (لازم‌الاجرا از ابتدای سال 1380) استاندارد حسابداری 7 «حسابداری مخارج تحقیق و توسعه» مطابق با استاندارد بین‌المللی حسابداری 38 (IAS 18 Intangible Assets) – مصوب و لازم‌الاجرا شده بود. ولی از ابتدای سال 1386 با لازم‌ال...
درباره استاندارد حسابداری 6 «گزارش عملکرد مالی» (IAS8) چه الزاماتی را باید آموزش ببینیم؟

درباره استاندارد حسابداری 6 «گزارش عملکرد مالی» (IAS8) چه الزاماتی را باید آموزش ببینیم؟

در راستای پروژه همگرایی استانداردهای حسابداری ایران و استانداردهای بین‌المللی گزارشگری مالی (IFRS)، از ابتدای سال 1398  استاندارد حسابداری 1 «ارائه صورتهای مالی» (تجدیدنظرشده 1397 - مطابق IAS1) و استاندارد حسابداری 34 «رویه‌های حسابداری، تغییر در برآوردهای حسابداری و...
درباره استاندارد حسابداری 3 «درآمد عملیاتی» (IAS18) چه الزاماتی را باید آموزش ببینیم؟

درباره استاندارد حسابداری 3 «درآمد عملیاتی» (IAS18) چه الزاماتی را باید آموزش ببینیم؟

با توجه به اینکه از ابتدای 2018، IFRS15 جایگزین IAS18 شده است؛ در ایران نیز، در راستای پروژه همگرایی استانداردهای حسابداری ایران و IFRS، از ابتدای 1402 استاندارد حسابداری 43 «درآمد عملیا تی حاصل از قرارداد با مشتریان» (مطابق IFRS15) لازم‌الاجرا و جایگزین استاندارد حسابداری 3 «...
درباره استاندارد حسابداری 43 «درآمد عملیاتی حاصل از قرارداد با مشتریان» (IFRS15) چه الزاماتی را باید آموزش ببینیم؟

درباره استاندارد حسابداری 43 «درآمد عملیاتی حاصل از قرارداد با مشتریان» (IFRS15) چه الزاماتی را باید آموزش ببینیم؟

هدف این استاندارد تعیین اصولی برای گزارش اطلاعات مفید به استفاده‌کنندگان صورتهای مالی درباره ماهیت، مبلغ، زمانبندی و عدم اطمینان درآمدهای عملیاتی و جریانهای نقدی حاصل از قراردادهای با مشتریان است. برای دستیابی به این هدف، اصل اساسی این استاندارد این است که واحد تجاری باید درآمد عملیاتی را به&zw...
درباره استاندارد حسابداری 2 «صورت جریانهای نقدی» (IAS7) چه الزاماتی را باید آموزش ببینیم؟

درباره استاندارد حسابداری 2 «صورت جریانهای نقدی» (IAS7) چه الزاماتی را باید آموزش ببینیم؟

هدف این استاندارد، تدوین الزاماتی برای ارائه اطلاعات درباره تغییرات تاریخی نقد و معادلهای نقد واحد تجاری از طریق صورت جریانهای نقدی است که در آن، جریانهای نقدی هر دوره بر حسب فعالیتهای عملیاتی، سرمایه‌گذاری و تأمین مالی طبقه‌بندی می‌شود.
درباره استاندارد حسابداری 1 «ارائه صورتهای مالی» (IAS1) چه الزاماتی را باید آموزش ببینیم؟

درباره استاندارد حسابداری 1 «ارائه صورتهای مالی» (IAS1) چه الزاماتی را باید آموزش ببینیم؟

این استاندارد، از راه تعیین مبنایی برای ارائه صورتهای مالی با مقاصد عمومی، از قابل مقایسه بودن آن با صورتهای مالی دوره‌های قبل واحد تجاری و نیز با صورتهای مالی سایر واحدهای تجاری اطمینان به‌دست می‌دهد. بدین منظور، علاوه بر تعیین الزامات کلی درباره ارائه صورتهای مالی، رهنمودهایی را نیز...