برخی واحدهای تجاری، محصولات و خدمات متنوعی تولید و عرضه می‌كنند؛ یا در مناطق جغرافیایی متفاوتی فعالیت دارند؛ كه از نرخهای سودآوری، فرصتهای رشد، انتظارات آتی و مخاطرات مختلفی برخوردارند. اطلاعات در مورد انواع مختلف محصولات و خدمات این قبیل واحدهای تجاری و عملیات آنها در مناطق جغرافیایی متفاوت، كه اغلب اطلاعات قسمت نامیده می‌شود، برای ارزیابی ریسکها و بازده‌های آنها مفید است. هدف این استاندارد، تجویز مبانی گزارشگری اطلاعات مالی بر حسب قسمتهای مختلف چنین واحدهای تجاری است.
استاندارد قدیمی و بدون تغییر
استاندارد حسابداری 25 با اینکه در اولین مجموعه استانداردهای حسابداری لازم‌الاجرا در ایران نبود؛ ولی از یکسال بعدش (یعنی از سال 1381) تا الان بدون کوچکترین تغییری لازم‌الاجراست. این استاندارد ترجمه‌اییه از استاندارد بین‌المللی حسابداری 14 (IAS14)؛ که در سطح بین‌المللی از سال 2009 استاندارد بین‌المللی گزارشگری مالی 8 قسمتهای عملیاتی (IFRS8) جایگزینش شده. ولی در ایران، همچنان ترجمه IAS14 لازم‌الاجراست.
همه با هم نادیده‌اش میگیریم!
این استاندارد با اینکه بیشتر از بیست ساله که در ایران لازم‌الاجراست و تعداد قابل‌توجهی از واحدهای تجاری مشمول رعایت الزامات اون هستند؛ ولی طبق یک توافق نانوشته بین حسابداران و حسابرسان اغلب نادیده گرفته میشه!! یعنی اغلب واحدهای تجاری اونو رعایت نمیکنن؛ حسابرسان این واحدهای تجاری هم درباره این عدم رعایت هیچ اظهارنظری نمیکنن!! انگار اصلا چنین استانداردی در ایران لازم‌الاجرا نیست.
الزامات اصلی استاندارد
- تعیین واحدهای تجاری مشمول رعایت الزامات این استاندارد (دامنه کاربرد)
- نحوه تشخیص قسمت قابل گزارش (تعریف دو نوع قسمت | معیارهای کمی تشخیص)
- الزامات ارائه و افشای قسمتهای قابل گزارش
قسمت قابل گزارش
طبق الزامات این استاندارد، منظور از «قسمت قابل گزارش» قسمتی تجاری یا جغرافیایی است که طبق الزامات این استاندارد، افشای اطلاعات قسمتها در مورد آن ضرورت دارد.
پس همینطور که ملاحظه میکنید، از نظر الزامات این استاندارد ما با دو نوع قسمت قابل گزارش سر و کار داریم:
- قسمت تجاری
- قسمت جغرافیایی
و از آنجاکه ریسکها و بازده‌های واحد تجاری میتواند تحت تأثیر محل جغرافیایی عملیات و بازارهای آن قرار گیرد؛ قسمتهای جغرافیایی نیز میتواند یکی از دو مورد زیر باشد:
- محل جغرافیایی عملیات: محل استقرار تجهیزات تولید یا ارائه خدمت و سایر داراییهای واحد تجاری، یا
- محل جغرافیایی بازارها: محل بازارها و مشتریان آن
نحوه تشخیص قسمت قابل گزارش
طبق الزامات این استاندارد، شرط لازم برای تشخیص قسمت قابل گزارش اینست که با تعریف قسمت تجاری یا قسمت جغرافیایی منطبق باشد. ولی این شرط برای اینکه آن قسمت از نظر استاندارد قسمت قابل گزارش محسوب و مشمول رعایت الزامات گزارشگری قسمتها باشد؛ کافی نیست. از نظر استاندارد، شرط کافی برای تشخیص قسمتهای قابل گزارش اینه که قسمت مورد ارزیابی معیارهای کمّی مقرر در استاندارد را احراز کند.
دیدگاه خود را بنویسید