هدف اين استاندارد تجويز روشهاى حسابدارى براى حق‌بيمه، خسارت و مخارج تحصيل بيمه‌هاى عمومى مستقيم و اتكايى و همچنين افشاى اطلاعات اين نوع فعاليتها در صورتهاى مالى شرکتها و مؤسسات بيمه است. الزامات سایر استانداردهای حسابداری در صورتی برای فعالیتهای بیمه عمومی کاربرد دارد که توسط این استاندارد جایگزین نشده باشد.
استاندارد قدیمی، بدون تغییر و بدون معادل بین‌المللی
استاندارد حسابداری 28 در اولین مجموعه استانداردهای حسابداری لازم‌الاجرا در ایران نبود؛ ولی از شش سال بعدش (یعنی از سال 1386) تا الان بدون کوچکترین تغییری لازم‌الاجراست. در تدوین این استاندارد با اینکه از استاندارد بین‌المللی گزارشگری مالی 4 قراردادهای بیمه (IFRS4) الهام گرفته شده؛ ولی در سطح بین‌المللی استانداردی با موضوع فعالیتهای بیمه عمومی نداریم.
استانداردی که در حال حاضر در سطح بین‌المللی حاکم بر حسابداری و گزارشگری مالی خدمات بیمه است، استاندارد بین‌المللی گزارشگری مالی 17 قراردادهای بیمه (IFRS17) است. بر خلاف استاندارد حسابداری 28 (لازم‌الاجرا در ایران) که فقط حاکم بر حسابدارى حق‌بيمه، خسارت و مخارج تحصيل بيمه‌هاى عمومى مستقيم و اتكايى و افشاى اطلاعات اين نوع فعاليتها در صورتهاى مالى شرکتها و مؤسسات بيمه است؛ IFRS17 الزامات حسابداری و گزارشگری مالی قراردادهای بیمه در همه واحدهای تجاری رو تعیین میکنه (یعنی محدود به شرکتها و موسسات بیمه نیست).
البته طبق ضوابط حاکم بر صنعت بیمه در ایران، فقط شركتهای بیمه‌ای دارای پروانه فعالیت از بیمه مركزی مجاز به انجام عملیات بیمه هستند. یعنی، سایر اشخاص حقوقی فاقد مجوز و هیچ شخصیت حقیقی، مجاز به انجام عملیات بیمه نیست.
الزامات استاندارد
الزامات این استاندارد در ارتباط با تجویز روشهاى حسابدارى براى:
- دریافت حق‌بیمه [درآمدهای تحقق‌یافته و درآمدهای تحقق‌نیافته]
- پرداخت خسارت [هزینه‌های تحمل‌شده]
- مخارج تحصیل بیمه‌هاى عمومى مستقیم و اتكایى، و
- ارائه و افشاى اطلاعات فعالیتهای بالا در صورتهاى مالى شرکتها و مؤسسات بیمه است.
الزامات استانداردهای دیگر در صورتی برای فعالیتهای بیمه عمومی کاربرد دارد که توسط این استاندارد جایگزین نشده باشد.
دامنه کاربرد استاندارد
اين استاندارد بايد در مورد فعاليتهاى بيمه عمومى* و بيمه عمر زمانی** بكار گرفته بشه. یعنی در مورد ساير بيمه‌های زندگى كاربرد نداره.
*: بیمه عمومی: بیمه‌های بازرگانی غیرزندگی
**: بیمه عمر زمانی: یکی از متداولترین انواع بیمه زندگی است. طبق شرایط این بیمه‌نامه، فرد بیمه‌شده اگر در طول مدت زمان این بیمه‌نامه فوت کند، سرمایه خسارت بیمه‌نامه به ذینفع (ذینفعان) بیمه نامه پرداخت می‌شود.
مغایرت بین الزامات استاندارد حسابداری 28 و آیین‌نامه‌های شورای عالی بیمه
چالش‌برانگیزترین موضوع درباره رعایت الزامات این استاندارد توسط شرکتهای فعال در صنعت بیمه ایران، مغایرتهای موجود بین الزامات این استاندارد با سایر ضوابط حاکم بر این صنعته. اصلی‌ترین این مغایرتها اختلاف بین الزامات شناسایی و اندازه‌گیری ذخیره بیمه تکمیلی‌ـه؛ که شرکتهای بیمه به دلیل تکلیف قانونی که به رعایت مصوبات شورای عالی بیمه دارند، روش مقرر در آیین‌نامه‌های این شورا رو در این ارتباط بکار میگیرند. به همین دلیل، سالهاست که شاهد درج بندهای شرط در گزارشهای حسابرسان مستقل این شرکتها در این ارتباط هستیم.
با اینکه دامنه واحدهای تجاری مشمول رعایت این استاندارد محدوده و اغلب حسابداران نیازی به آموزش نحوه بکارگیری این استاندارد ندارند؛ ولی ما در مجموعه کامل ویدئوهای آموزشی استانداردهای حسابداری (اینجا) نحوه رعایت الزامات این استاندارد رو هم مثل سایر استانداردها بطور کامل آموزش دادیم. علاوه بر این، بخاطر اینکه آشنایی با صنعت بیمه ایران برای درک و آموزش درست الزامات این استاندارد ضرورت داره؛ در بخش آغازین این استاندارد، صنعت بیمه ایران، فرایندهای اصلی مستقر در شرکتهای بیمه (فرایند سرمایه‌گذاری و فرایند بیمه‌گری) و قوانین و مقررات تخصصی حاکم بر صنعت بیمه ایران (از جمله، آیین‌نامه‌های مصوب شورای عالی بیمه) رو بطور کامل معرفی کردیم.
اگه فقط به آموزش نحوه بکارگیری استاندارد حسابداری 28 «فعالیتهای بیمه عمومی» نیاز دارید، میتوانید از طریق دوره آموزشی «حسابداری شرکتهای بیمه» (لینک زیر) به این ویدئوهای آموزشی (مجموعا دو ساعت) دسترسی پیدا کنید:
دیدگاه خود را بنویسید