صورت جریانهای نقدی یکی از سودمندترین منابع اطلاعاتی واحدهای تجاری است. ولی به دلیل آشنایی ناکافی اغلب استفاده‌کنندگان با ویژگیهای منحصر به فرد این صورت مالی و اطلاعات ارائه‌شده در آن، عمدتا مورد غفلت واقع می‌شود. همانطور که در استاندارد حسابداری 2 «صورت جریانهای نقدی» (مصوب 1397) نیز تصریح شده است (بند4):

اطلاعات جریانهای نقدی، قابلیت مقایسه گزارشگری نتایج عملیات واحدهای تجاری مختلف را بهبود می‌بخشد. زیرا، آثار بکارگیری رویه‌های مختلف حسابداری در معاملات و رویدادهای یکسان را حذف می‌کند.

این در واقع، برجسته‌ترین ویژگی صورت جریانهای نقدی، و احتمالا دلیل اصلی طراحی این صورت مالی از سوی نهاد استانداردگذار است. 

طبقات اصلی جریانهای نقدی

در این صورت مالی، جریانهای نقدی واحد تجاری در سه طبقه فعالیتهای عملیاتی، فعالیتهای سرمایه‌گذاری و فعالیتهای تامین مالی ارائه می‌شود. ولی به دلیل اهمیت دوچندان فعالیتهای عملیاتی برای استفاده‌کنندگان صورتهای مالی، نحوه ارائه جریانهای نقدی حاصل از فعالیتهای عملیاتی اهمیت مضاعفی دارد. طبق استاندارد، واحدهای تجاری می‌توانند بدین منظور از روش مستقیم یا روش غیرمستقیم استفاده کنند. ولی با توجه به اطلاعات بسیار سودمندی که روش مستقیم در اختیار استفاده‌کنندگان قرار می‌دهد، از سوی استانداردگذار به واحدهای تجاری موکدا توصیه شده است که از این روش برای ارائه جریانهای نقدی حاصل از فعالیتهای عملیاتی خود استفاده کنند. با این حال، به دلیل سهولت استفاده از روش غیرمستقیم، تقریبا اکثریت قریب به اتفاق واحدهای تجاری در ایران از این روش برای ارائه جریانهای نقدی حاصل از فعالیتهای عملیاتی خود استفاده می‌کنند. همین امر، موجب شده است طی بیش از دو دهه گذشته که ارائه صورت جریانهای نقدی توسط واحدهای تجاری در ایران الزامی شده است، این صورت مالی آن طور که باید و شاید مورد توجه استفاده‌کنندگان قرار نگیرد. زیرا طی این سالها، اطلاعات بسیار سودمندی که در صورت استفاده از روش مستقیم (برای ارائه جریانهای نقدی حاصل از فعالیتهای عملیاتی) منتشر می‌شد؛ عملا تهیه و انتشار نیافته است.

[ برای دیدن ویدئو بر روی تصویر بالا یا اینجا کلیک کنید ]

در ویدئوی فوق که منتخبی از مجموعه ویدئوهای آموزشی «استانداردهای حسابداری پرکاربرد» (91 ویدئو به مدت 50 ساعت) با تدریس محسن قاسمی است؛ نحوه ارائه جریانهای نقدی حاصل از فعالیتهای عملیاتی به روش مستقیم تشریح شده است. علاقه‌مندان به تهیه مجموعه کامل این ویدئوها می‌توانند به این نشانی مراجعه کنند: mohsen-ghasemi.com/ss