ابزار مالكانه قرار‌دادی است كه نشان‌دهنده منافع باقیمانده در داراییهای واحد تجاری پس از كسر تمام بدهیهای آن است. (استاندارد حسابداری 36 ابزارهای مالی - ارائه (مصوب 1397))

رهنمود بکارگیری (پیوست استاندارد)

رب12. نمونه‌هایی از ابزارهای مالكانه عبارتند از سهام عادی غیرقابل فروش به ناشر، برخی ابزار‌های قابل فروش به ناشر (به بند‌های 12 و 13 مراجعه شود)، برخی ابزار‌ها كه تنها در زمان انحلال، واحد تجاری را متعهد به تحویل سهم متناسبی از خالص داراییها به طرف دیگر می‌كنند (به بندهای 14 و 15 مراجعه شود)، برخی انواع سهام ممتاز (به بند‌های رب33 و رب34 مراجعه شود)، و امتیاز خرید سهام یا اختیارهای خرید صادر‌شده‌ای كه به دارنده اجازه می‌دهد تعداد ثابتی سهام عادی غیرقابل فروش به ناشر واحد تجاری صادر‌كننده را در ازای مبلغ ثابتی نقد یا دارایی مالی دیگر، پذیره‌نویسی یا خریداری كند. تعهد واحد تجاری برای انتشار یا خرید تعداد ثابتی از ابزار‌های مالكانه خود واحد تجاری در ازای مبلغ ثابتی نقد یا دارایی مالی دیگر، ابزار مالكانه آن واحد تجاری است (به استثنای موارد تشریح‌شده در بند 24). با وجود این، در صورتی كه چنین قرار‌دادی، دربردارنده تعهد واحد تجاری به پرداخت نقد یا دارایی مالی دیگر (به غیر از قرار‌دادهای طبقه‌بندی‌شده به عنوان ابزار مالكانه طبق بند‌های 12 و 13 یا 14 و 15) باشد، یك بدهی نیز به میزان ارزش فعلی مبلغ بازخرید به وجود می‌آید (به بند رب35(الف) مراجعه شود). ناشر سهام عادی غیرقابل فروش به ناشر، زمانی كه بطور رسمی اقدام به توزیع سود می‌نماید و به صورت قانونی نسبت به انجام این کار برای سهامداران متعهد می‌شود، یک بدهی تقبل می‌کند. این بدهی ممکن است پس از اعلام سود تقسیمی یا زمانی كه واحد تجاری منحل می‌شود و هرگونه دارایی باقیمانده پس از تسویه بدهیها بین سهامداران قابل توزیع می‌گردد، شناسایی شود.

رب13. اختیار خرید خریداری‌شده یا قرار‌داد مشابه تحصیل‌شده دیگری که به واحد تجاری حق باز‌خرید تعداد ثابتی از ابزارهای مالكانه خود واحد تجاری را در ازای تحویل مبلغ ثابتی نقد یا دارایی مالی دیگر می‌دهد، دارایی مالی آن واحد تجاری نیست (به استثنای موارد مطرح‌شده در بند 24). در مقابل، هرگونه مابه‌ازای پرداختی بابت چنین قرار‌دادی، از حقوق مالکانه كسر می‌شود. (همان منبع)

ابزار مالکانه: هر قراردادی که معرف وجود حقوق باقیمانده نسبت به داراییهای واحد تجاری پس از کسر کلیه بدهیهای آن است. (استاندارد حسابداری 30 سود هر سهم (مصوب 1388))

An equity instrument is any contract that evidences a residual interest in the assets of an entity after deducting all of its liabilities - IAS 32 Financial Instruments: Presentation